رفتن به محتوای اصلی

راهکارهای عملی افزایش و جوانی جمعیت

جوانی جمعیت

۱-افزایش تعداد ازدواج ها همراه با کاهش سن ازدواج
۲-کاهش تک فرزندی
۳-کاهش میانگین فاصله تولد فرزند اول از زمان ازدواج به کمتر از ۳،۵سال
۴-کاهش میانگین فاصله زمانی بین فرزندان به کمتر از ۵سال

براساس آخرین اطلاعات حاصل از سرشماری سال۱۳۹۰ در کشور، میزان باروری زنان در کشور به کمتر از حد جایگزینی رسیده است یعنی تعداد فرزندان هر خانواده یک و یا دو فرزند می باشد اگر وضعیت به همین صورت ادامه یابد در طی سی سال آینده رشد جمعیت کشور منفی خواهد شد و از آن پس هرساله از جمعیت کشور کاسته خواهد شد . یکی دیگر از عواقب ناگوار کاهش باروری ،سالمند شدن جمعیت می باشد . پیش بینی می شود که تا سال 2050حدود یک سوم جمعیت کشور را سالمندان تشکیل خواهند داد . کشور ما از نظر سرعت پیر شدن رتبه سوم را در جهان خواهند داشت . کمبود نیروی انسانی جوان، خلاق و فعال در جامعه مشکلات زیادی برای کشور ایجاد خواهد نمود .حال برای پیشگیری از بحران کاهش جمعیت و سالمندی  چه اقداماتی می توانیم انجام دهیم ؟


۱-افزایش تعداد ازدواج ها همراه با کاهش سن ازدواج
در طی سال های اخیر ازیک سو از تعداد موارد ازدواج در کشور کاسته شده و از سوی دیگر به سن ازدواج دختران و پسران اضافه شده است . میانگین سن ازدواج پسران در کشور حدود ۲۷ و دختران ۲۴سال است.

با توجه به اینکه سن مناسب باروری ۳۵-۱۸سال می باشد دختران حدود ۱۲سال فرصت دارند تا بتوانند تعداد فرزندان دلخواه خود را بادرنظر گرفتن اصول سلامت باروری به دنیا بیاورند . افزایش سن ازدواج موجب کاهش طول دوره باروری در زنان می شود .بنابراین ترویج ازدواج آسان مبتنی بر آموزش های اسلامی می تواند در پیشگیری از بحران کاهش جمعیت نقش مهمی داشته باشد .


۲-کاهش تک فرزندی
تک فرزندی پدیده ای است که در سال های گذشته افزایش پیدا کرده است . اگرچه هم خانواده های شهری و هم خانواده های روستایی به این امر رو آورده اند ولی این مسئله در خانواده های شهری بیشتر مشاهده می شود . شهرنشینی ،اشتغال ،تغییر سبک زندگی و رفاه طلبی از جمله عواملی هستند که بر کاهش  تعداد فرزندان دخالت دارند.
متاسفانه تک فرزندی در زنانی که از تحصیلات دانشگاهی برخوردارند بیشتر دیده می شود و این موضوع سبب می شود که سهم مادران تحصیل کرده از جمعیت در آینده در مقایسه با مادران با تحصیلات کم بسیار کمتر و سبب کاهش ضریب هوشی جامعه خواهد شد . این دقیقا" همان رهنمود مقام معظم رهبری است که فرموده اند : یکی از مشکلات ما این است که برجسته ترین زوج های ما که نخبگان هستند کمترین فرزند را دارند که این یک ضرر بزرگ است چون کشور را از  ژن  انسان های برتر محروم می کنیم.


۳- کاهش میانگین فاصله تولد فرزند اول از زمان ازدواج به کمتر از ۳،۵سال
بررسی ها نشان می دهد که میانگین فاصله زمانی تولد اولین فرزند از زمان ازدواج به حدود سه و نیم سال رسیده است .با توجه به افزایش سن ازدواج ،هرگونه تاخیر در بارداری اول باعث از دست دادن فرصت زمانی برای باروری خواهد شد .


۴-کاهش میانگین فاصله زمانی بین فرزندان به کمتر از 5 سال
حداقل فاصله مطلوب بین دو بارداری از نظر ابعاد سلامت سه سال و حداکثر ۵سال  می باشد. با افزایش بیش از حد فاصله بین فرزندان  امکان دستیابی به تعداد فرزندان دلخواه در یک خانواده کمتر شده و همچنین فرصت باردار شدن در شرایط مناسب از مادر گرفته می شود . با افزایش سن مادر ،خطر ابتلا به بیماری های غیر واگیر مانند فشار خون و دیابت (قند ) بیشتر می شود . ودر نتیجه در طی  بارداری و پس از آن خطراتی جان   مادر و کودک  را تهدید می نماید.

 

منبع ؛ گروه سلامت خانواده و جمعیت، مرکز بهداشت استان گلستان

دسته بندی